Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul Rami Kütüphanesi ve İbnülemin Mahmut Kemal İnal Vakfı Biyografi Enstitüsü arasında Ekim 2024'te imzalanan protokol çerçevesinde hazırlıklarına başlanılan ve Türkiye'de bir ilk niteliğindeki Biyografi Kitaplığı, yarın açılıyor. Tarihi kışladan kütüphaneye dönüştürülen Rami Kütüphanesi'nde faaliyetlerine başlayacak olan Biyografi Kitaplığı; yazarlar, araştırmacılar, okuyucular ve kitapseverlerin hizmetinde olacak. Saat 14.00'de başlayacak açılış töreninde, kurdele kesimi öncesinde gerçekleştirilecek panelde dünyada ve Türkiye'de biyografi çalışmaları ele alınacak. Prof. Dr. Abdullah Uçman, Prof. Dr. Abdülhamit Kırmızı, Dr. Rıdvan Kaşıkçı'nın konuşacağı paneli Erol Erdoğan yönetecek. Programın açılış konuşmacıları arasında ise Biyografi Enstitüsü İcra Kurulu Üyesi Özge Kâhya, Açık Kitap Vakfı Başkanı Ahmet Kot, İbnülemin Mahmut Kemal İnal Vakfı Başkanı Ahmet Samet Yapar ve Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler Genel Müdürü Taner Beyoğlu yer alıyor.

10 bine yakın biyografi kitabının yer alacağı kitaplığı, açılış öncesi Biyografi Enstitüsü Genel Sekreteri Dr. Rıdvan Kaşıkçı, aksam.com.tr'ye anlattı.

"BUGÜNÜ VE GELECEĞİ ANLAMAYA KATKI SUNAN BİR KOLEKSİYON HAYAL ETTİK"

Biyografi Kitaplığı yarın Rami Kütüphanesi'nde açılıyor. Biyografi Kitaplığı açma fikri nasıl doğdu?

Biyografi Kitaplığı fikri, Biyografi Enstitüsü İcra Kurulu üyelerinin "Biyografi adına ne yapabiliriz?" sorusuyla bir araya geldiği toplantılarda ortaya çıktı. Türkiye'de biyografi alanında ciddi bir birikim olmasına rağmen, bu alana özgülenmiş, sistematik biçimde tasarlanmış bir kitaplık yoktu. Biyografiyi merkeze alan, sadece geçmişi değil bugünü ve geleceği de anlamaya katkı sunan bir koleksiyon hayal ettik. Bu hayal, tarihi ve kültürel değeriyle öne çıkan Rami Kütüphanesi ile yapılan iş birliği sayesinde vücut buldu. 250 yıllık tarihi olan bu mekân, yaşam öykülerine ev sahipliği yapacak çok özel bir zemin sundu. Böylece yalnızca bir koleksiyon değil, aynı zamanda bir düşünce ve paylaşım alanı da tasarlanmış oldu.

"ÇOK FARKLI DÖNEM VE KİŞİLİKLERE DAİR ÇALIŞMALAR VAR"

Kitaplığın içeriğiyle ilgili bilgi verebilir misiniz?

Biyografi Kitaplığı, Türkiye'nin biyografi alanına odaklanan ilk ihtisas kitaplığı. Şu anda yaklaşık 10 bin eserlik bir koleksiyona sahip. Bu koleksiyon; biyografiler, otobiyografiler, hatıralar, günlükler ve portre yazılarından oluşuyor. Sadece popüler figürlerin değil; akademisyenlerin, kadınların, bürokratların, sanatçıların, sürgünlerin, taşra aydınlarının, hatta hiç adı duyulmamış kişilerin yaşam öyküleri de yer alıyor. Edebiyat, tarih, siyaset, bilim, düşünce, sanat ve musiki gibi pek çok alandan hayat hikâyeleri raflarda bir araya geliyor.

Öne çıkan kitaplar var mı?

Öne çıkan eserler arasında Cevdet Paşa'dan Ali Emirî Efendi'ye, Zübeyde Hanım'dan Adalet Ağaoğlu'na, Halide Edib'den Ahmed Cevdet Paşa'ya kadar çok farklı dönem ve kişiliklere dair çalışmalar var. Aynı zamanda Batı biyografi geleneğinden çeviri eserler de kitaplığın önemli bir parçası.

"BURASI SADECE ARŞİV DEĞİL AYNI ZAMANDA YAŞAYAN BİR DÜŞÜNCE MEKÂNI"

Biyografik kitaplara, filmlere, dizilere çok önem veriliyor son yıllarda... Bu noktada Biyografi Kitaplığı nasıl bir katkı sağlayacaktır? Kimlere hitap edecek?

Gerçekten de biyografi türü son yıllarda hem yazılı hem de görsel medyada daha fazla yer buluyor. Ancak bu ilgi her zaman sağlam araştırmalara, belgelere ve eleştirel derinliğe dayanmıyor. Biyografi Kitaplığı, tam da bu noktada devreye giriyor. Bilgiyi merkeze alan, kaynaklı ve analitik okumaları teşvik eden bir referans alanı sunuyor.

Kitaplık sadece bir arşiv değil, aynı zamanda yaşayan bir düşünce mekânı. Biyografi Enstitüsü'nün Rami Kütüphanesi ile yaptığı iş birliği doğrultusunda burada düzenli olarak etkinlikler gerçekleştiriliyor. "Biyografilm" başlığı altında; Biyografi temalı filmler üzerinden yürütülen film konuşmalarıyla sinemada anlatılan yaşam öykülerini ele alıyor, görsel anlatımın sınırlarını tartışıyoruz. "Konuşulmamış Tezler" başlığı altında ise biyografi alanında tez yazan yüksek lisans ve doktora araştırmacıları, çalışmalarını burada anlatıyor, güncel meseleleri birlikte düşünme imkânı buluyor.

Bu yönüyle kitaplık; akademisyenlerden öğrencilere, yazar ve araştırmacılardan senaristlere, belgeselcilere ve okurlara kadar çok geniş bir kesime hitap ediyor. Aynı zamanda genç kuşakların kendi ilgi alanlarındaki figürleri keşfetmeleri, örnek almaları ve ilham bulmaları için bir kaynak niteliği taşıyor.

"DİLEĞİMİZ TÜRKİYE'NİN FARKLI BÖLGELERİNDE BENZERLERİNİN AÇILMASI"

Eklemek istedikleriniz var mı?

Biz bu kitaplığı yalnızca geçmişe bakmak için değil, aynı zamanda bugünle bağ kurmak ve geleceğe dair bir hatırlama biçimi inşa etmek için tasarladık. Biyografi sadece bir tür değil; aynı zamanda bir düşünme biçimi, bir hatırlama dili ve bir hafıza mekânıdır. Rami'de başlayan bu yolculuğun, biyografiyle ilgilenen herkes için kalıcı bir başvuru noktası ve ilham kaynağı olmasını umut ediyoruz. Dileğimiz, bu kitaplığın sadece İstanbul'da değil, zamanla Türkiye'nin farklı bölgelerinde de benzeri koleksiyonlara öncülük etmesidir. Bu vesileyle, Biyografi Kitaplığı'nın kuruluş sürecindeki katkılarından dolayı Rami Kütüphanesi Müdürü Sayın Ali Çelik'e ve İbnülemin Mahmut Kemal İnal Vakfı Başkanı Sayın Ahmet Samet Yapar'a içten teşekkürlerimizi sunarız. Destekleri, bu anlamlı projenin hayata geçmesinde önemli bir rol oynadı.