YÜKSEK DÜZEYLİ EKONOMİK DİYALOG TOPLANTISI
Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye arasında Yüksek Düzeyli Ekonomik Diyalog Toplantısı’nın bugün Brüksel’de gerçekleştirilmesi bekleniyor. Bu toplantı, altı yıl aradan sonra ilk kez yapılacak olması nedeniyle, AB’nin Türkiye’ye 2019’dan bu yana uyguladığı yaptırımlardan çıkış süreci açısından önemli bir sinyal olarak değerlendiriliyor. AB, 15 Temmuz 2019’da Türkiye’ye bazı önlemleri devreye soktu ve bu nedenle ekonomi, enerji ile ulaştırma alanlarındaki yüksek seviyeli diyalog toplantıları askıya alındı. Ortaklık Konseyi düzenlenmemesine karar verildi ve katılım öncesi mali yardıma kısıtlama getirildi. Ayrıca, Avrupa Yatırım Bankası’ndan Türkiye’deki kredi faaliyetlerini gözden geçirmesi istendi ve Kapsamlı Hava Taşımacılığı Anlaşması müzakereleri de askıya alındı.
AB İLE ANGAJMANIN ARTIRILMASI
2024 başından itibaren değişen uluslararası konjonktürle birlikte AB, Türkiye’yle olan angajmanı kademeli olarak artırma politikası benimsiyor. AB, ticaretin de içinde yer aldığı bazı alanlarda yeni diyalog mekanizmalarını hayata geçiriyor. Bu süreçte, varsa kısıtlamalarda bazı esnemelerin gündeme gelmesi mümkün, ancak henüz tamamen sona gelinmedi. Türkiye, son dönemde AB ile olan temaslarında 2019’da askıya alınan diyalog mekanizmalarının yeniden işletilmesi gerektiğini birçok yerde ve seviyede dile getirdi. Toplantıda Türkiye’yi Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek temsil edecek ve bu durum, AB’nin Türkiye’nin taleplerine somut bir cevap niteliği taşıyor.
TOPLANTININ SEMBOLİK ANLAMI
BBC Türkçe’ye konuşan üst düzey bir yetkili, “Toplantının içeriği önemli ancak, sembolik boyutu daha ön planda. Kısıtlama sürecinden çıkış açısından önemli bir sinyal” dedi. Bir AB yetkilisi de, “Türkiye’yle ilişkiler konusunda bir yol haritası var. Angajmanı sürdürmeyi istiyoruz. Ortak fayda alanlarında aşamalı, orantılı ve geri döndürülebilir bir ilişki yaklaşımını koruyoruz. Uzun bir aradan sonra toplantının yapılıyor olması önemli” ifadelerini kullandı. Ancak, Türkiye’deki son gelişmelerin AB tarafından hoş karşılanmadığına dair yorumlar da yapılıyor. Özellikle Türkiye’nin toplantı düzenleme konusunda ısrarcı olduğunu belirten yorumcular var. Toplantının yapılmasına geçen yıl karar verildi ve tarihi, son gelişmelerden önce belirlendi. Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması ve ardından yaşananlar ışığında olası bir erteleme tartışılmış olsa da, AB bu opsiyonu devreye sokmama kararı aldı.
TÜRKİYE’NİN BEKLENTİLERİ VE MESEJLERİ
Toplantıda Türkiye ve AB’nin makroekonomik durumu, rekabetçilik alanında atılacak adımlar ve yapısal reformlar ele alınacak. Türkiye’nin AB’den öncelikli beklentileri arasında yer alan Gümrük Birliği’nin güncellenmesi ve Türk vatandaşlarına vize kolaylığı da Mehmet Şimşek tarafından dile getirilecek. Şimşek, Batı’nın kural tabanlı sisteminin, ülke çıkarlarına daha iyi hizmet ettiğini düşünüyor ve Türkiye’nin AB’ye sıkı bir şekilde demirlemesi gerektiğine inanıyor. Toplantıdaki ana mesajı, “AB’yle daha güçlü ve stratejik işbirliğine hazırız” olarak öngörülüyor. Şimşek, toplantının altı yıl aradan sonra gerçekleştirilmesinin Türkiye-AB ilişkilerinin canlanması adına değerli bir adım olduğunu belirtirken, “Gümrük Birliği’nin kamu alımları, hizmetler ve tarım sektörlerini kapsayacak şekilde güncellenmesi, iş insanları ile öğrencilere vize kolaylığı sağlanması ve üçüncü ülkelerde ortak projelerin geliştirilmesi Türkiye-AB işbirliği için önemli fırsatlar barındırıyor” dedi.
Bununla birlikte, AB kanadının Türkiye’deki son gelişmelere ve bunların ekonomiye etkisine dikkat çekmesi bekleniyor. Türkiye, ihracatının yaklaşık yüzde 42’sini AB ülkelerine gerçekleştiriyor ve AB, Türkiye’nin en büyük ticaret ortağı iken, Türkiye AB’nin beşinci büyük ticaret ortağı konumunda. İki taraf arasındaki ticaret hacminin ise 218 milyar dolar seviyesinde olduğu ifade ediliyor.
