ANAYASA MAHKEMESİNDEN TARİHİ KARAR
Yonhap’ın duyurduğu üzere, Anayasa Mahkemesi, Yoon’un sıkıyönetim ilanının “ulusal kriz” koşulunu karşılamadığını belirtti. Bu nedenle kararın anayasaya aykırı olduğuna hükmetti. Mahkeme, Yoon’un sıkıyönetim ilanı sonrasında, kararın reddedilmesi amacıyla Ulusal Meclise asker göndermesi ile yasalara aykırı davrandığını ifade etti. Bu gelişmeler, Anayasa Mahkemesinin Ulusal Meclisin azil istemini kabul etmesiyle Yoon’un sıkıyönetim ilanı nedeniyle görevden alınmasını onayladı.
SEÇİM SÜRECİ HIZLANIYOR
Azil kararının ardından Yoon hemen görevden alındı ve ülke, 60 gün içerisinde yeni bir devlet başkanlığı seçimine gidecek. Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, 3 Aralık 2024 tarihinde televizyonda yaptığı açıklamada, “muhalefetin devlet karşıtı aktivitelere karıştığı” gerekçesiyle sıkıyönetim ilan etmişti. Ancak meclisteki oylamada bu karar kaldırıldı ve Bakanlar Kurulunda onay almadığı için geri adım atmak zorunda kaldı. Yoon, 14 Aralık 2024’te Ulusal Meclisin yaptığı oylamada azline dair geçici olarak görevden uzaklaştırıldı.
YONUNUN TARİHİ GÖZALTISI
Yoon, azil davasının yanı sıra sıkıyönetim ilanı ile ilgili yürütülen adli soruşturma kapsamında 15 Ocak’ta gözaltına alınarak ülkesi tarihine gözaltına alınan ilk devlet başkanı olarak geçti. Yoon, Seul Batı Bölge Mahkemesinin kararı ile “ayaklanmaya liderlik etmek” ve “görevi kötüye kullanmak” suçlamalarıyla 19 Ocak’ta tutuklandı. Güney Kore Savcılığı, 26 Ocak’ta bu suçlamalarla Yoon hakkında bir iddianame hazırladı. Seul Merkez Bölge Mahkemesi, tutulmasını iptal ederek onun fiziksel gözaltı olmadan yargılanmasına onay verdi ve Yoon, 8 Mart’ta serbest bırakıldı.
AZİL SÜRECİ VE YARGI İŞLEYİŞİ
Güney Kore’de devlet başkanının Ulusal Meclise sunulan azil önergesinin meclisin üçte iki çoğunluğu tarafından onaylanması gerektiğini hatırlatmak gerekir. Diğer siyasilerin azli için ise salt çoğunluk yeterli oluyor. Azil oylaması sonrası, azil istemi Anayasa Mahkemesine taşınıyor ve mahkeme, kanıtları dinleyip değerlendirmek için bir duruşma düzenliyor. Mahkemenin, azil istemini onaylaması veya reddetmesi için 6 aylık bir süresi bulunuyor. Mahkemede 9 yargıç mevcutken bu yargıçlardan 6’sının onayı ile lider görevden alınıyor. Yoon’un 14 Aralık’taki oylamada azlini talep eden Ulusal Meclis, nitelikli çoğunluğu sağladı.
PARALEL TARİHİ GÖZLEMLER
Anayasa Mahkemesi, Yoon’un azline karar vermesiyle birlikte, 2017 yılında azledilen eski Devlet Başkanı Park Geun-hye’nin ardından bu şekilde görevden alınan ikinci lider oldu. Bu olay, Güney Kore’de siyasi tarih açısından önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.
