Vitaminler ve mineraller, vücudun temel besin maddeleri olan protein, karbonhidrat ve yağların işlevlerini destekleyen mikro besinlerdir. Hem makro besinlerin hem de mikro besinlerin yeterli ve dengeli bir şekilde alınması, sağlığın korunması açısından büyük önem taşır. Soğuk algınlığı ve grip gibi enfeksiyonların yaygınlaştığı mevsimlerde özellikle C vitamininin rolü daha da öne çıkmaktadır. Anadolu Sağlık Merkezi Beslenme ve Diyet Uzmanı Tuba Örnek, C vitamininin vücutta oluşan zararlı moleküllerle savaşmada önemli bir antioksidan görevi üstlendiğini vurguladı.
Türkiye’ye özgü Besin ve Beslenme Rehberi'ne göre, yetişkin kadınların günlük 95 mg, erkeklerin ise 110 mg C vitamini alması gerektiği belirtiliyor. Tuba Örnek, “Bir orta boy portakalın 70-90 mg C vitamini içerdiğini göz önüne alarak, diğer besinlerle bu açığı kapatabiliriz” diyerek, bu vitaminin vücutta üretilemediği için besinlerle alınması gerektiğini ifade etti. C vitamini açısından zengin kaynaklar arasında kırmızı biber, kuşburnu, brüksel lahanası, brokoli, yeşil biber, çilek, kivi, karnabahar, kavun, domates, karpuz, kiraz ve portakal gibi birçok sebze ve meyve yer alır.
Sigara kullanımı, çevre kirliliği, stres, gebelik, emziklilik gibi faktörler C vitamini ihtiyacını artırabilir. Bu durumda, beslenme uzmanları ile görüşülerek doğru takviyelerle bu eksiklik giderilebilir ve bağışıklık sistemi güçlendirilebilir. Ayrıca, besinlerin yanlış şekilde hazırlanması C vitamini kayıplarına yol açabilir. Örnek, C vitamininin oksijen, ışık, aşırı sıcaklık ve yanlış pişirme yöntemleriyle etkisini kaybedebileceğini belirtti ve çelik kaplarda buharda pişirmenin daha uygun olduğunu ifade etti.
C vitamini, metabolik süreçlerin pek çok aşamasında rol oynar ve bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde kritik bir öneme sahiptir. İşte C vitamininin 5 önemli faydası:
Demir, kalsiyum ve folik asit emilimini artırarak büyümeyi destekler ve kemik sağlığını korur.
Sindirimi kolaylaştırır ve toksinlerin atılmasını sağlayan safra üretimini artırır.
Bağışıklık sistemini güçlendirir ve enfeksiyonlarla mücadele eder.
Kolajen üretimini artırarak cilt sağlığını iyileştirir, yaşlanmayı yavaşlatır ve yaraların daha hızlı iyileşmesini sağlar.
Eksikliği, obezite, kanser, diyabet, psikiyatrik bozukluklar, kemik hastalıkları, cilt ve göz rahatsızlıkları, üreme sistemi sorunları ve kardiyovasküler hastalıklarla ilişkilidir.
